Kronik Sırt Problemleri

Sırt Ağrısı Nedenleri

Akut ve kronik nedenler olarak ayrılabilir. Akut nedenler arasında myofasial ağrı sendromu, torasik disk herniasyonu ve çökme kırıkları yer alırken, kronik nedenler arasında disk herniasyonu, spondiloz, spinal kanal darlığı,skolyoz kifoz gibi deformitelere bağlı ağrılar, myofasial ağrı sendromu, infeksiyonlar, tümörler,metastazlar, metabolik kemik hastalıkları, başka bölgelerden yansıyan ağrılar, psikolojik sırt ağrısı yer alır.

Akut ağrı 3-4 haftayla kendini sınırlarken, kronik ağrı 3 ayı aşan ağrılardır. Mekanik ağrılar genellikle yorulmakla artarken, gece ve istirahatle azalır. İnflamatuar ağrılar ise gece ve istirahatle artarken, hareketle azalır, ateş ve kilo kaybı gibi konstitüsyonel semptomlar izlenebilir. Tümöral kaynaklı ağrılar derinden ve lokalize edilemeyen ağrılar olup, geceleri genellikle şiddetlenir ve klasik tedavilere cevap vermez. Bu tür semptomlar kırmızı bayraklar olarak sınıflanır. Psikojenik kökenli ağrılarda ise uyku bozukluğu, anksiyete ve depresyon izlenir. Laboratuar bulguları normaldir

Yaş gruplarına göre bakıldığında çocuk yaş grubunda skolyoz, enfeksiyon ve tümörler öne çıkarken, adölesan dönemde Scheurmann hastalığı, skolyoz disk hernileri, orta yaş döneminde yumuşak doku romatizmaları, psikojenik ağrılar, travmalar yer almakta, yaşlılık döneminde ise osteoartrit, osteoporoz ve metastatik kemik tümörleri göze çarpmaktadır.

Torakal Disk Herniasyonu

Torakal omurganın anterior ve posteriordaki eklem yapısı ve fleksiyon-ekstansiyon hareketlerini minimum yapması nedeniyle nadiren disk problemleriyle karşılaşılır. Travma tetikleyici faktördür. Düşme gibi tek bir faktörle ya da yük kaldırma gibi uzun süren faktörlerle ortaya çıkabilir. Tüm disk hernilerinin yüzde 1’i torakal herni iken bunların da çoğu T11-T12 seviyesindedir.

Spinal korda yapılan basının düzeyine göre üst ve alt motor nöron tutulumu olabilir. Ağrılar sırt, bel ve bacak bölgesine yayılabilir. Göğüs, karın veya inguinal bölgeden köken alabilir. Herni seviyesine uyan bölgede dermatomal ağrı izlenebilir. Koroner hastalıklardan, interkostal nevraljiye kadar farklı tablolar sırt ağrısı yapabilir. Ayrıca atipik göğüs ağrısına eşlik edebilir. Schwannoma, 9 meningioma,araknoid kist gibi bening tümörler metastazları taklit edebilir.

Torakal disk hernileri nadir görülmekle birlikte spinal kanalın bu bölgede dar olması sebebiyle kısa sürede myelopati hatta parapleji gelişebilir. Torakal disk hernisinden şüpheleniliyorsa vakit kaybedilmeden torakal MR çekilmelidir (Fogwe ve Mesfin, 2018). 2.1.4 Torakal Spondiloz Servikal ve lomber bölgeye göre çok daha nadir izlenmektedir. Orta ve alt seviyeleri tutar. İntervertebral disklerde diğer bölgelerde olduğu gibi sıvı kaybı ile birlikte kollaje ve glukozaminoglikan yapısında değişiklikler izlenir. Ligamentöz stabilite bozulabilir. Ligamentum flavum kalınlaşabilir ve kanal darlığı ortaya çıkabilir.

Semptomlar yıllar içerisinde gelişir ve tek bir travmayla aniden ortaya çıkabilir. Paget hastalığı, akondroplazi gibi hastalıklar torakal bölgedeki spinal stenozu tetikleyebilir. Paraparezi ve ataksik yürüyüş ile bası bulgularına eşlik edebilir (Hsieh, 2014).

Fibromiyalji Sendromu

FMS yaygın kas iskelet sistemi ağrısı, uyku bozukluğu ve kronik yorgunluğun birlikte olduğu otonom sinir sistemi hastalığıdır. 1990’lardaki tanı kriterlerinin yetersiz kalması nedeniyle ACR 2010’da ön tanı kriterleri yayınlamıştır ve aşağıdaki 3 kriter karşılanıyorsa fibromiyalji tanısı konur ; 1. Yaygın ağrı indeksi (YAİ) ≥ 7 ve semptom şiddeti skalası (SS) ≥ 5 veya yaygın ağrı indeksi (YAİ): 3-6 ve semptom şiddeti skalası (SS) ≥ 9 2. Semptomların en az 3 aydır devam ediyor olması

3. Ağrıyı açıklayacak başka bir hastalık olmaması 21 YAİ; 0-19 arası puan alınabilen ve hastanın son 1 hafta süresince ağrıyan bölgelerini belirtmesiyle elde edilen bir skaladır. Semptom Şiddet Skalası SS ise; halsizlik, yorgun uyanma ve kognitif fonksiyonları değerlendirir (Bennett, 2014). 2011’de ACR 2010 ölçütleri revize edilmiş, 2013 yılında ise Benett ve ark. ağrı lokalizasyon skoru ve semptom etki sorgulamasını içeren alternatif tanı kriterleri geliştirmiştir. ACR 2016’da tanı kriterlerini yeniden revize edip, generalize ağrıyı tanı kriterlerine ekledi.

Buna göre 5 ağrı bölgesinden dördünde ağrı olması halinde fibromiyalji tanısı konuldu. 2018’de ise Arnold ve arkadaşları yeni tanı kriterlerini yaynınladı. Bu kriterlerde ağrılı bölgelerin sayısı 9’a çıkarken bu bölgelerin en az 6’sında ağrı olması ve semptomların üç aydır devam etmesi tanı kriteri haline geldi. Bu noktada üst ve alt ekstremite ve baş kısmının posterior bölgesindeki ağrı tanı kriterlerinden çıkarıldı (Andersen, 2018).

Genel polikliniğe başvuran hastaların yüzde 5-6’sı, romatoloji polikliniğine başvuran hastaların yüzde 10-20’sini fibromiyalji hastaları oluşturur. Otonom sinir sistemi disfoksiyonunun özellikleri olan uykuya dalmakta güçlük, yorgun uyanma, vücudun herhangi bir yerinde uyuşma, karıncalanma, yumuşak dokularda şişlik şikayetleri hastalığa eşlik eder.